Financiële verantwoording

In de periode oktober 2021 – maart 2022 zijn concrete resultaten van het programma WDO in gebruik genomen door bedrijven, werknemers en bewoners. De nieuwe hoofdwegenstructuur en aansluitingen op de A16 zijn in deze periode volgens plan geopend.

Fase 1 van DistriPark is op één kavel na uitgegeven. Diverse bedrijfsgebouwen zijn al in gebruik, nieuwe werknemers gaan er aan de slag en elders nog wordt druk gebouwd. Eind 2022 is fase 1 een vrijwel volledige afgebouwd nieuw bedrijventerrein, inclusief de geplande groen- en waterstructuren. De grondexploitatie voor fase 2 en 3 is juni 2021 geopend. De gemeenteraad heeft oktober 2021 besloten de Kroon te verzoeken de voor de realisatie van het bestemmingsplan 'Chw bestemmingsplan Dordtse Kil IV' benodigde gronden ter onteigening aan te wijzen. De Kroon heeft naar aanleiding van dit verzoek januari 2022 een ontwerp Koninklijk Besluit ter inzage gelegd. De procedure loopt.

Naar aanleiding van de motie 'Meer maatschappelijke toegevoegde waarde KIL IV' is een nader onderzoek gestart naar de wijze waarop dit de logistieke ontwikkeling concrete gemaakt worden. De resultaten van dit onderzoek worden gebruikt als basis onder de uitgiftevoorwaarden en -strategie voor fase 2 en 3.

Er is een organisatie opgezet voor de revitalisering Dordtse Kil I/II en Amstelwijck west. In samenwerking met de bizzen wordt gewerkt aan een verbreding van de agenda's komende jaren met stadsbrede thema's zoals verduurzaming, klimaatadaptatie en arbeidsmarkt. Er is een begin gemaakt met de aanpak van de verloedering van de individuele terreinen en de (parkeer)overlast in het openbaar gebied WDO breed, waarbij de eerste focus ligt op de aanpak van de meest overlastgevende bedrijven/gebieden.

Er zijn verschillende ontwikkelingen binnen het zeehavengebied in lijn met de samenwerkingsovereenkomst met Havenbedrijf Rotterdam. Met een aantal bedrijven wordt het gesprek gevoerd over de aanleg van een kade om watergebonden activiteiten aan het gebied toe te voegen. Door Zeehavenbedrijf Dordrecht is een vergunning aangevraagd voor de ingebruikname van de PWA kade. Zeehavengebied stuurt actief op het clusteren van bedrijven en het toevoegen van maritieme bedrijven binnen het gebied. In het najaar 2021 zijn er BOA's van de gemeente Rotterdam ingezet in het gebied, die gespecialiseerd zijn in handhaving binnen havengebieden.

Dit is het laatste projectblad Westelijke Dordtse Oever (WDO). Het programma WDO zal geen onderdeel meer uitmaken van de begroting 2023 omdat aan alle 8 maatregelen invulling is gegeven en het programma zal ophouden te bestaan. De kwaliteitsimpuls/revitalisering op Dordtse Kil I, II en Amstelwijck West gaat onderdeel uitmaken van de agenda Dordrecht 2030 en de middelen hiervoor zullen worden ondergebracht in de deelreserve "Ruimte voor Banen". Een voorstel hiervoor wordt de eerste helft 2022 ter besluitvorming aangeboden.

Status realisatie maatregelen
In 2012 zijn 8 maatregelen benoemd die tot doel hadden een aantrekkelijk en duurzaam regionaal en bovenregionaal georiënteerd bedrijvengebied te creëren door de interne en externe bereikbaarheid te verbeteren, bestaand terrein te herstructureren en ruimte voor nieuwe bedrijven te ontwikkelen. Deze maatregelen waren:

1. Aanpak verkeersknoop A16/N3 door Rijkswaterstaat.
2. Ontsluiting Dordtse Kil IV.
3. Herstructurering bedrijventerreinen Dordtse Kil I, II en Amstelwijck-West.
4. (Her)ontwikkeling Zeehavengebied.
5. Westelijke ontsluiting bedrijventerreinen.
6. Bodemsanering zuidwestelijk deel bedrijventerrein Dordtse Kil III.
7. Versnelde ontwikkeling bedrijventerrein Dordtse Kil IV.
8. Vrachtwagen parkeren.

De maatregelen zijn grotendeels in uitvoering en/of in de basis afgerond.
In uitvoering zijn op dit moment:

7. Versnelde ontwikkeling bedrijventerrein Dordtse Kil IV.

De concrete maatregelen uit de businesscase (nummers 1, 2, 5 en 6) zijn volledig gerealiseerd en afgerond. De maatregelen die toezien op revitalisering en of ontwikkeling zijn eveneens gerealiseerd voor wat betreft de doelstellingen zoals deze in de business case zijn vastgelegd. Op Dordtse Kil I en II was de doelstelling om 7-12 ha. (10 ha.) ruimte in Dordtse Kil I en II door actieve revitalisering en herprofilering te creëren, het op peil houden van de kwaliteit en het intensiveren van huidig gebruik. Aan deze doelstelling is voldaan. De zeehaven wordt verder ontwikkeld en geëxploiteerd door het havenbedrijf en ook de westelijke ontsluiting is inmiddels gerealiseerd. Voor wat betreft de versnelde ontwikkeling van Dordtse Kil IV (7) was de doelstelling in 2020 kavels beschikbaar te hebben voor uitgifte. Deze doelstelling is ruimschoots gehaald. Daarmee kan gesteld worden dat 8 van de 8 maatregelen –conform de WDO businesscase- gerealiseerd zijn

De realisatie van een Truckparking (8) wordt in regionaal verband nader uitgewerkt, in aanvulling op de maatregelen rondom vrachtwagenparkeren die eerder al in DKI en II zijn genomen. Hierin is de combinatie gezocht met een regionale Truckparking, waarvoor een Europese Subsidie beschikbaar is. Er is een mogelijke locatie gevonden langs de A15 in Alblasserdam die in samenspraak met Provincie en grondeigenaar Rijkswaterstaat op haalbaarheid wordt verkend. De gemeente Alblasserdam staat positief tegenover de mogelijke realisatie van een truckparking op deze locatie. Bekeken wordt of deze ontwikkeling haalbaar is, waarna het eigenaarschap van de subsidie wordt overgedragen aan de gemeente Alblasserdam. Daarnaast wordt langs de Corridor A16 nog gezocht naar mogelijkheden voor extra parkeerplaatsen.

Omschakeling programma WDO
Vanuit het Programma Agenda 2030 wordt ingezet op het revitaliseren van bestaande bedrijventerreinen, waarbij de focus ligt op Dordtse Kil I, Dordtse Kil II en Amstelwijck-west. Een aanpak hiervoor is opgesteld die zich richt op een actief grond- en aankoopbeleid en het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit. De vervolgaanpak is onderdeel is van het de integrale WDO aanpak, waarbij aansluiting zal worden gezocht met het nieuwe coalitieprogramma.  

2020 en 2021 waren afrondende jaren in het programma WDO, tegen de achtergrond van de coronacrisis en omvangrijke steunpakketten voor bedrijven. Het WDO programma heeft bewezen dat een integrale aanpak werkt om ook de toekomstige opgaven gebiedsgericht aan te pakken. Naast realisatie van de 8 WDO maatregelen is gewerkt aan realisatie van de –overige- ambities in het Coalitieakkoord 2018-2022, welke vertaald zijn in de opgaven. Deze opgaven volgen uit het collegeprogramma en uit het gebied zelf. Voor de Westelijke Dordtse Oever is ingezet op een ontwikkeling van de navolgende opgaven:

1. Banenontwikkeling en arbeidsmarkt.
2. Verduurzaming.
3. MKB dienstverlening.
4. Veiligheid.

Opgave 1. Banenontwikkeling
Om bij te dragen aan de ambitie om in Dordrecht 4.000 arbeidsplaatsen te realiseren is het noodzakelijk een vervolgstap te maken in de ontwikkeling van de bedrijventerreinen. Dit vertaalt zich naar de volgende ingezette activiteiten:

• Revitalisering Dordtse Kil I/II en Amstelwijck West (AWW): de herstructureringsopgave voor Dordtse Kil I, II en AWW heeft het karakter van een geleidelijk proces waarbij het eindresultaat en de concrete producten al werkende weg met alle partijen vormgegeven worden. Na fase 1 en 2 gaan we nu aan de slag met fase 3. De inhoud van fase 3 borduurt voort op de reeds ingezette koers, waarbij het accent verschuift van plannen maken naar uitvoering. Diezelfde inhoud voorziet onder andere in enkele precisie-ingrepen in het openbaar gebied en heeft bijzondere aandacht voor duurzaamheid, klimaatadaptatie en uitstraling. Door het goede voorbeeld te geven in het openbaar gebied willen we ondernemers verleiden mee te investeren in de verbetering van hun eigen vastgoed en de leegstand terug te dringen. Een plan van aanpak is uitgewerkt om een integrale aanpak op te stellen in samenwerking met alle opgaven en de lijnorganisatie.
• Versnelde Uitgifte DistriPark Dordrecht: omdat de uitgifte van Fase 1 in een versnelling is geraakt, is de ontwikkeling van fase 2 en 3 van DistriPark gestart.

Opgave 2. Duurzame stad
De afgelopen jaren zijn grote stappen gezet op het gebied van de duurzame energieopwekking in de WDO. Er is heel veel zon op dak gerealiseerd op de bedrijfsdaken in het WDO gebied. Daarnaast is het zonnepark Transberg gerealiseerd en wekken de bestaande 4 windmolens ook de nodige duurzame energie op. Het WDO gebied is daarmee een gebied geworden waar een groot deel van de gemeentelijke opwek-doelstelling in het kader van de Regionale Energie Strategie (RES) wordt, en deels al is, gehaald.

Om zowel de extra zonnestroom op Transberg als nieuwe aansluitingen van bedrijven op DistriPark te kunnen verwerken is door Stedin in 2020 geïnvesteerd in het elektriciteitsnet in DistriPark. De snelle ontwikkeling van DistriPark zorgt ervoor dat ook de hoeveelheid zonnepanelen in ongekend tempo toeneemt. Gemeente en Stedin werken samen om het energienet in WDO verder uit te breiden voor nog meer duurzame energie opwekking, die met realisatie van fase 2 en 3 van DistriPark en in de rest van de WDO is voorzien. Hiertoe wordt een nieuw 50kv station gebouwd op DKIII, dat naar verwachting 2024/2025 gereed is. Dat betekent dat voor fase 2 en 3 van DistriPark de voorzieningen tijdig aanwezig zijn om verdere groei te kunnen faciliteren. In de tussentijd ziet Stedin zich genoodzaakt een tijdelijke stop af te kondigen op nieuwe aanvragen voor aansluiting van zonnepanelen in het gebied DKIII en Distripark. Lopende aanvragen gaan door. Er zitten nu nog 11 grote projecten voor ''zon op dak'' in de planning. Wanneer die gerealiseerd zijn, zit het bestaande energienet aan zijn maximale capaciteit. Indien deze tijdelijke stop knelpunten oplevert, gaat gemeente met Stedin in overleg om te bezien of creatieve oplossingen mogelijk zijn. Wanneer alle lopende 'zon op dak projecten' zijn gerealiseerd, wordt er alleen al in het gebied DKIII, DistriPark en Transberg zo'n 40% van de schone energie opgewerkt, waaraan Dordrecht zich in het kader van de RES heeft gecommitteerd. De WDO draagt daarmee fors bij aan de stedelijke ambities op dit gebied.

Klimaatverandering zorgt voor meer wateroverlast door zwaardere buien en meer hittestress door hogere temperaturen. Vooral in de WDO, met een hoog percentage verharding, kan de temperatuur hoog oplopen. Met klimaatadaptatiemaatregelen zoals meer groen op daken, gevels en het terrein kunnen de effecten van klimaatverandering worden beperkt. Afgelopen juni is, met subsidie van het ministerie, een onderzoek gestart naar de stimuleringsmogelijkheden van deze maatregelen. Dit onderzoek richt zich in eerste instantie op DKI, II en Amstelwijck-West. Een eventuele stimuleringsregeling zal zich echter richten op alle gebieden in Dordrecht waarvoor dit relevant is. Een concreet programma hiervoor wordt in samenwerking met de bizzen vorm gegeven. Vanwege de huidige druk die bij bedrijven ligt in het kader van de coronacrisis, is de inzet verschoven naar het tweede kwartaal 2022.

In dit kader is het goed te benoemen dat alle nieuwe bedrijven op DistriPark waterberging op eigen terrein realiseren conform de eis uit het bestemmingsplan (berging plus vertraagde afvoer van hemelwater). De betreffende eis raakt inmiddels steeds meer ingeburgerd. Zo heeft ook de gemeente Amsterdam in 2021 vergelijkbare eisen opgenomen in haar nieuwe hemelwaterverordening. De keuze in 2015 -2016 om DistriPark te ontwikkelen als gasloos/all-electric terrein is anno 2022 strategisch te noemen.

Naast de hier genoemde projecten speelt op het gebied van duurzaamheid en energietransitie nog een aantal andere onderwerpen waaronder: verbetering betrouwbaarheid monitoring energiegebruik; duurzaamheid in de openbare ruimte (circulair materiaal gebruik); capaciteit elektriciteitsinfra; waterstoftankstation DistriPark en duurzaamheidsinventarisatie DKI, II en Amstelwijck West in samenwerking met OZHZ en Hogeschool Inholland en circulaire economie.

Opgave 3. MKB Dienstverlening
We zorgen voor dienstverlening die hoort bij een gemeente die in de top 5 MKB-vriendelijkste gemeenten staat. We zetten in op een stimulerend ondernemersklimaat als één van de dragers van onze sociaal-economische groei naar een sterkere stad. We werken aan een sterk vestigingsklimaat door ruimte te bieden aan bedrijven en start-ups met veelbelovende ideeën en hebben intensief en actief contact met ondernemers en ZZP-ers via de BIZ besturen, de ondernemersvereniging en met de ondernemers zelf. Vanuit het corona-herstelfonds wordt ingezet op een verbrede samenwerking met de ondernemers. Naast de onderwerpen Schoon, Heel en Veilig, wordt op verschillende onderwerpen een samenwerking gezocht. De samenwerking richt zich op gemeentelijke thema's zoals verduurzaming van individuele bedrijven, klimaatadaptieve maatregelen, welzijn van werknemers, samenwerking op de inzet van personeel, stimulering van circulariteit etc.

Opgave 4.
Het verbeteren van de veiligheid op de terreinen draagt bij aan een beter vestigingsklimaat en gaat gepaard met het tegengaan van verloedering. In samenwerking met opgave Veiligheid en de gemeentelijke handhavende diensten wordt ingezet op het tegengaan van ondermijnende activiteiten en het tegengaan van verloedering op de individuele bedrijfsterreinen en het openbaar gebied.

Lopende Projecten/maatregelen stand van zaken
(Her)ontwikkeling Zeehavengebied
In samenwerking met Havenbedrijf Rotterdam wordt ingezet op een betere benutting van de watergebonden locaties. Er zijn verschillende initiatieven voor ontwikkeling van kades en heruitgiftes van terreinen aan maritieme industrie. Door ZHD wordt ingezet op de ingebruikname van de PWA-kade als uitbreiding van hun activiteiten. Aan de Kilkade wordt een plan uitgewerkt om kaderuimte toe te voegen.

Op Duivelseiland loopt vanuit Rijkswaterstaat een haalbaarheidsonderzoek voor de renovatie van de van Brienenoordbrug. Als dit plan haalbaar lijkt, wordt ingezet op de aanleg van kaderuimte en wordt in samenwerking met de gemeente ingezet op de realisatie van een innovatiecentrum en samenwerking op het gebied van te werk stellen van mensen en bedrijven in de omgeving. Een gemeentelijke afweging moet worden gemaakt of deze ontwikkeling geen negatieve effecten heeft op de omgeving, zoals geluid en een toename van het aantal verkeersbewegingen. Eerder is door de gemeente ingezet op de realisatie van groene oevers in dit gebied. Hierover vindt met Rijkswaterstaat nog nader overleg plaats.

Het ROGAM-terrein is in twee fasen ontwikkeld. De vestiging van RAC (autodealer van Jaguar en LandRover) is inmiddels afgebouwd en in gebruik, voor het tweede en laatste perceel is een koopovereenkomst gesloten met de Dordtse vastgoedinvesteerder SEAM. SEAM heeft een plan ontwikkeld voor een bouwprogramma dat plaats gaat bieden aan meerdere automotive bedrijven. Het bestemmingsplan is in april vastgesteld. De aanvraag omgevingsvergunning wordt het tweede kwartaal 2022 ingediend.

Dordtse Kil IV/DistriPark Dordrecht
De ontwikkeling van DistriPark is, na een lange doch zorgvuldige voorbereiding, snel gegaan. Inmiddels is ruim 28 hectare van de beschikbare 31 hectare voor fase 1 uitgegeven. Er is nog één bouwkavel beschikbaar.

Ook op het gebied van werkgelegenheid zijn mooie resultaten behaald. Met de bovengenoemde uitgiftes zijn circa 1.250 arbeidsplaatsen gemoeid en zijn verschillende nieuwe bedrijven naar Dordrecht gehaald. Naarmate bedrijven in geheel fase 1 hun operaties opstarten, zal dat aantal verder oplopen. Alle gebouwen hebben minimaal BREAAM Very Good (3 sterren). De meeste bedrijven voorzien hun dak kort na oplevering (gedeeltelijk) van zonnepanelen. In alle ontwikkelingen is rekening gehouden met de aanleg van zonnepanelen op (een deel van) het dak, onder andere constructief. Alle bedrijven hebben voorzieningen getroffen om regenwater te kunnen bergen op eigen terrein, waarmee invulling wordt gegeven aan de opgave klimaatadaptief te bouwen.

Verschillende bedrijven hebben inmiddels hun operatie op DistriPark gestart. In 2022 wordt er op verschillende bouwkavels in fase 1 van DistriPark gebouwd. Naar verwachting zal eind 2022/begin 2023 het laatste bedrijf in de eerste fase de deuren hebben geopend. De eerste van DistriPark is dan volledig gereed, inclusief alle wegen, waterpartijen en groenstroken.

Samengevat is de eerste fase van Distripark uitgegeven aan de bedrijven die vooraf voorzien waren, in een hoog tempo van uitgifte. Uw raad wordt via de reguliere begrotingscyclus nader geïnformeerd over de inmiddels behaalde financiële resultaten in de grondexploitatie. In de loop van 2022 worden de voorbereiding getroffen om de grondexploitatie van deel 1 af te sluiten, aangezien deze fase dan geheel gereed is (incl. gemeentelijke investeringen in bouw- en woonrijpmaken).

Het beeldkwaliteitsplan DistriPark bevat kwalitatieve water en groenstructuren, waarvan de bufferzones aan de noord- en zuidzijde belangrijke onderdelen zijn. De groene bufferzone ten zuiden van de Wieldrechtse Zeedijk is samen met de bewoners ontworpen. De bufferzone is voorjaar 2021 gereed gekomen tot grote tevredenheid van de omgeving. Eind 2021 en begin 2022 zijn de resterende water- en groenstructuren ingericht, zoals de bufferzones aan de zuidzijde en boomstructuren langs de nieuwe hoofdwegen. Langs de nieuwe Aquamarijnweg is de bomenstructuur inmiddels aangeplant.   

Het gerealiseerde tempo van ontwikkeling maakt dat conform de regels van het bestemmingsplan fase twee in ontwikkeling genomen kan worden. De raad heeft juni 2021 grondexploitatie deel 2 vastgesteld. Na het vaststellen van deze grondexploitatie zijn de voorbereidingen voor de ontwikkeling van dit plandeel opgestart. Het gaat dan om aankoop van resterende gronden en opstallen, beëindiging huidig gebruik, diverse bodem- en explosievenonderzoeken, voorbelastingen, voorbereiding van het bouw- en woonrijpmaken (bestekken), afspraken over nutsvoorzieningen en dergelijken. De grote kaders van de ontwikkeling zoals het bestemmingsplan, stedenbouwkundigplan en beeldkwaliteitsplan gelden ook voor deel 2 waarmee de kaders voor de ontwikkeling reeds door de raad zijn vastgesteld.

De gemeenteraad heeft oktober 2021 besloten de Kroon te verzoeken de voor de realisatie van het bestemmingsplan 'Chw bestemmingsplan Dordtse Kil IV' benodigde gronden ter onteigening aan te wijzen. De Kroon heeft naar aanleiding van dit verzoek januari 2022 een ontwerp Koninklijk Besluit ter inzage gelegd. De procedure loopt.

Naar aanleiding van de motie 'Meer maatschappelijke toegevoegde waarde KIL IV' is een nader onderzoek gestart naar de wijze waarop dit de logistieke ontwikkeling concrete gemaakt worden. De resultaten van dit onderzoek worden gebruikt als basis onder de uitgiftevoorwaarden en -strategie voor fase 2 en 3.
De raad is door middel van een raadsinformatiebrief geïnformeerd over de beantwoording van de motie.

Aanpak verkeersknoop A16/N3 door Rijkswaterstaat/Ontsluiting Dordtse Kil IV
Rijkswaterstaat heeft het project A16/N3 inmiddels afgerond. De weggebruiker maakt al even dankbaar gebruik van de sterk verbeterde doorstroming. De eerste helft van 2022 resteert alleen de laatste (interne) financieel-inhoudelijke afronding van het project samen met Rijkswaterstaat. De volgende 3 zaken worden momenteel afgerond:

1. De overdracht in beheer van de door RWS gerealiseerde gemeentelijke onderdelen heeft plaatsgevonden.
2. Tevens worden nog enkele grenscorrecties doorgevoerd in de grondeigendommen tussen gemeente en RWS (openbare ruimte).
3. Eind 2021/begin 2022 is de eindafrekening van de gemeentelijke bijdrage aan de combivariant door RWS opgemaakt en besproken met de gemeente. De eindfactuur bedraagt 1.071.000. Er was reeds 10.400.000 in rekening gebracht van de 10.500.000 (oorspronkelijke geraamde realisatiekosten). De meerkosten bedraagt daarbij een kleine 10%, zoals in eerdere projectbladen reeds was benoemd. De gemeente en RWS hebben een realisatieovereenkomst gesloten (ROK) die onder meer toeziet op het verrekening van de kosten op basis van werkelijk gemaakte kosten. Rijkswaterstaat heeft conform de overeenkomst de eindafrekening opgemaakt en het gemeentelijk aandeel in de totale meerkosten onderbouwd. De meerkosten vormen een optelsom van verschillende oorzaken zoals: kleine aanpassingen in de uitvoering in de afgelopen jaren, de problematiek rondom PFAS (grondverzet duurder) en door Pro-Rail voorgeschreven extra veiligheidsmaatregelen boven de HSL tunnel.

De gemeentelijke hoofdinfrastructuur is volledig gereed en in gebruik genomen conform de eerder gecommuniceerde planning. De nieuwe op- en afritten op de A16, het Beerpolderviaduct, de doorgetrokken Aquamarijnweg, de rotonde, de bedrijfsstraten en alle fietspaden, riool, groen en waterstructuren zijn uitgevoerd volgens de eerder door vastgestelde plannen (bestemmingsplan, stedenbouwkundig plan, beeldkwaliteitsplan). De nieuw aangelegde arealen worden uiterlijk medio 2022 overdragen aan beheer met uitzondering van de bedrijfsstraten. Wanneer de bouwactiviteiten van de nieuwe bedrijven gereed zijn worden ook deze wegen overgedragen (eind 2022/begin 2023).

In het tweede kwartaal van 2022 worden de eindafrekeningen van de gemeentelijke hoofdinfrastructuur verwacht. Aansluitend wordt overgegaan tot het formeel afronden van het project WDO Hoofdinfrastructuur. Dit wordt meegenomen in een raadsvoorstel voor de afsluiting van de gehele WDO. Onder het kopje financiën is het verwachte financiële eindresultaat, inclusief de nog uit te voeren verrekeningen, opgenomen ten opzichte van het krediet dat de raad in 2018 heeft verstrekt. Op basis van de huidige inzichten worden geen grote afwijkingen verwacht, ondanks dat er geen indexatie van het budget heeft plaatsgevonden (inflatie!) en er geen 'post onvoorzien' (doorgaans 10%) in het krediet was opgenomen.

Overige ontwikkelingen
Rijksstraatweg 142 en bestemmingsplan
De woning Rijksstraatweg 142 is in 2020 door de gemeente aangekocht, ter uitvoering van de uitspraak van de Raad van State van 2018. De wettelijk verplichte onderzoeken en ontheffing in het kader van de Wet natuurbescherming voor de huismus, hebben meer tijd gekost dan voorzien. Inmiddels zijn de voorbereiding voor de sloop en sanering van de aanwezige ondergrondse olietank gestart. In 2022 wordt de woning gesloopt. Daarna wordt nader bezien hoe de groenbestemming verder ingevuld kan worden en wat daar nog voor nodig is, conform de aanpak die bij de aankoop is opgenomen in het betreffende raadsvoorstel.

Landbouwweg
Een van de onderdelen van het Project Nieuwe Dordtse Biesbosch betrof het aanleggen van een landbouwweg. De landbouwweg ten oosten van de A16 is inmiddels opgeleverd, maar anno 2019 is het laatste deel van de weg - dat over de Wieldrechtse Zeedijk was bedacht - nog steeds onderwerp van discussie. De raad heeft besloten een krediet te verstrekken voor nader onderzoek naar verschillende varianten van het laatste gedeelte van de route. Het vervolgonderzoek is inmiddels opgestart en wordt onder aansturing van de programmamanager WDO uitgevoerd.  

Dordtse Kil III
De ontwikkeling van Dordtse Kil III is afgelopen periode versneld. De sterk verbeterde bereikbaarheid en signatuur van de hele WDO heeft hier een positieve bijdrage aan geleverd. Er zijn nog enkele kavels beschikbaar, met name in het zuidelijk gelegen deel van het terrein. Voor deze laatste fase zijn we in gesprek met ROM-D om die zo optimaal mogelijk in te vullen, ook voor wat betreft de omgeving.

Voor de eerder vastgestelde maatregelen uit de businesscase uit 2009 is geld gereserveerd. Voor de afronding van de hoofdinfrastructuur volgt nog een kredietaanvraag omdat het budget minimaal (ca. 1%) wordt overschreden door ingediend meerwerk door Rijkswaterstaat. In 2021 heeft de gemeenteraad besloten om de € 12,5 miljoen die nog gereserveerd was voor de revitalisering Dordtse Kil I, II en Amstelwijck west, samen te voegen met de reserve Ruimte voor Banen. In deze reserve is € 8 miljoen gestort en met de toevoeging van € 12,5 miljoen komt er € 20,5 miljoen beschikbaar om de komende jaren de bestaande Dordtse bedrijventerreinen een positieve impuls te geven. Een aanpak hierop wordt gemaakt en in het tweede kwartaal van 2022 ter besluitvorming voorgelegd.

Tot nu toe gerealiseerd

Van de 8 maatregelen uit de businesscase zijn er 7 afgerond en/of in uitvoering. Voor de Truckparking wordt op een andere locatie een voorziening gevonden. Aan de maatregel binnen de doelstelling Revitalisering Dordtse Kil I/II en Amstelwijck-west is voldaan, maar een vervolg hierop volgt binnen het programma Ruimte voor Banen. DistriPark Dordrecht is bijna voor de helft uitgegeven en ontwikkeld. De hoofdinfrastructuur van DistriPark, inclusief groen, water, riool en overige nutsvoorzieningen zijn gereed en zijn medio 2022 in het reguliere beheer- en onderhoudsprogramma van de gemeente opgenomen. De financiële eindafrekening, ook met RWS voor de combivariant A16/N3, volgt medio 2022, waarna het project middels een raadsbesluit wordt afgesloten.

De coronacrisis heeft met zich mee gebracht dat persoonlijke communicatie en bijeenkomsten niet mogelijk waren. Het belang van onze online en digitale communicatie werd daarmee groter en daarom is vooral ingezet op website, WDO app, MS teams voor overleg met bewoners en huis-aan-huis brieven en nieuwsbrieven. Zie ook www.westelijkedordtseoever.nl en www.distriparkdordecht.nl .

Werkzaamheden Dordtse Kil IV en A16/N3
Er is de afgelopen jaren een goed netwerk en contact met de omgeving opgebouwd. De laatste fase van werkzaamheden aan de hoofdinfrastructuur en de openstelling zelf is mede via dit netwerk gecommuniceerd. Het rechtstreekse contact met bewoners en ondernemers zorgde ervoor dat belanghebbenden bij eventuele vragen snel antwoord kregen. Andersom is de projectorganisatie goed geholpen met de opmerkingen en zaken die de bewoners en ondernemers signaleerden.  

DistriPark Dordrecht
De vestiging en opening van nieuwe bedrijven op DistriPark krijgt regelmatig aandacht via de website DistriParkdordrecht.nl en diverse sociale media.

Actuele raming en dekking

Het totale geschatte investeringsvolume in het gebied WDO bedraagt naar schatting minimaal € 400 miljoen. Hiervan neemt, volgende de huidige ramingen, de gemeente ca. € 143,8 miljoen voor haar rekening. Een groot gedeelte van deze gemeentelijke investering wordt weer gedekt door de grondopbrengsten (DistriPark Dordrecht en Zuidwesthoek Dordtse Kil III).

Alle overige investeringen worden gedaan door derden. Onder investeringen door derden verstaan we de investeringen door HbR in het zeehavengebied, de investering van Rijkswaterstaat in de ontsluiting van de WDO, de verbreding- en versterking van de Kildijk door het Waterschap, maar ook de investeringen door private partijen in de Zeehaven, investeringen in particulier vastgoed op Dordtse Kil I, II en in Amstelwijck en in de windmolens van DistriPark Dordrecht.

Liquiditeitenplanning

Risico's en beheersmaatregelen

De risico's die nu, na het voltooien van alle maatregelen, nog resteren betreffen alleen Dordtse Kil IV. Deze risico's maken onderdeel uit van het weerstandsvermogen van het grondbedrijf. Omdat bekendmaking van deze risico's de positie van de gemeente zou kunnen schaden, worden deze niet vermeld in dit projectblad. Deze risico's worden wel vermeld in de geheime bijlagen bij de jaarlijkse prognose van het grondbedrijf.

In de allerlaatste analoge versie van het projectblad (Begroting 2018) kunt u alle relevante achtergrondinformatie tot 1-1-2018 teruglezen. Hieronder treft u links aan naar de overzichten met betrekking tot scope, programma en voorgaande besluitvorming.

Doel Businesscase WDO: een versnelde ontwikkeling en start realisatie (voor 2020) van het bedrijventerrein op de locatie Westelijke Dordtse Oever, overeenkomstig de businesscase WDO. Dit project voorziet in een alternatieve locatie voor het bovenregionale bedrijventerrein, dat oorspronkelijk in de Hoekse Waard gerealiseerd zou worden.

Financieel tekort: € 57 mln Op 20 april 2009 is een bestuurlijke overeenkomst bedrijventerrein "de Westelijke Dordtse Oever" gesloten tussen het Rijk, de provincie Zuid-Holland, het Havenbedrijf Rotterdam (HbR) en de gemeente Dordrecht. Hierin is onder andere vastgelegd hoe elke partij financieel bijdraagt in het financieel tekort:

Dekking:
- Ministerie van EZ: € 17 mln
- Provincie Zuid-Holland: € 8 mln
- Havenbedrijf Rotterdam: € 10 mln
- Gemeente Dordrecht: € 22 mln*

* Deze 22 miljoen wordt gedekt uit het positieve resultaat op de grondopbrengsten uit de grondexploitatie DistriPark Dordrecht. In 2016 heeft de raad besloten om jaarlijks € 2 miljoen te storten uit de algemene reserve grondbedrijf. Echter, omdat de gronden veel sneller werden uitgegeven dan van tevoren bedacht, is bij de kadernota 2022 het besluit genomen om de storting naar voren te halen en in 2022 € 10 miljoen extra, dus 12 miljoen ineens te storten. De laatste storting van € 2 miljoen in de reserve SI-WDO vindt in 2023 plaats.

De bijdrage van de provincie van Zuid-Holland aan de WDO van 8 miljoen is in een vorm van een subsidie vastgelegd. De provincie heeft augustus 2020 formeel ingestemd met de ingediende subsidieverantwoording, waarmee dit subsidietraject is afgerond. De laatste 20% van de subsidie is in 2021 aan de gemeente overgemaakt.

Programma

Voorgaande besluitvorming